04.02.2024 08:00 0 oprac. Jakub Szumilas / Natu.Care / ab
zdjęcie poglądowe / pixabay
4 lutego obchodzimy Światowy Dzień Walki z Rakiem, który zachęca do profilaktyki, a także edukuje - jak pomagać sobie lub bliskim, którzy zmagają się z chorobą. Celem tego dnia jest podniesienie świadomości nt. choroby i mobilizowanie społeczeństwa do walki z nowotworami.
Hasłem przewodnim Światowego Dnia Walki z Rakiem w 2024 roku to: „Łączymy nasze głosy i podejmujemy działania” (ang. Uniting our voices and taking action).
W naszym kraju ponad milion Polaków żyje z rakiem. Na 100 tys. osób przypada 440 diagnoz choroby nowotworowej, a sam rak, jest przyczyną 25% zgonów. Liczby te szokują — dlatego jest o co walczyć! Spośród ponad 200 typów nowotworów, kilka zbiera największe żniwa. U mężczyzn najczęstszym nowotworem jest rak płuc, a u kobiet nowotwór piersi.
Jakkolwiek groźnie diagnoza choroby nowotworowej brzmi - nie każdy nowotwór jest złośliwy i nie każdy jest śmiertelny! Dlatego tak ważne jest wczesne wykrycie i leczenie choroby. W Polsce, większą zachorowalność na nowotwory notuje się u kobiet, jednak wskaźnik umieralności na raka jest wyższy u mężczyzn. Dlaczego?
– Kobiety częściej chodzą do lekarza – na przykład ginekologa. Mężczyźni rzadziej udają się na badania, czego przyczyna to głównie stereotypy. Efektem tego są nowotwory diagnozowane dopiero w zaawansowanym stadium, co przekłada się na większą śmiertelność w statystykach – tłumaczy dr Kacper Nihalani.
Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) zapobiec można nawet 50% nowotworów. Brzmi to bardzo obiecująco. Wyobraźmy sobie taki scenariusz:
w 2020 roku z powodu raka zmarło ok. 85 tys. osób. Jeśli każda z nich stosowałaby odpowiednie działania profilaktyczne przeciw nowotworom, zgonów byłoby o 50% mniej – 42 500. To około 75% Stadionu Narodowego. Tysiące rodziców, mężów, żon, dziadków, babć i przyjaciół, którzy mogliby dalej z nami być.
Badania profilaktyczne to jeden z najważniejszych elementów profilaktyki nowotworów. Dzięki wczesnemu wykryciu zmian możliwe jest skuteczne i szybkie leczenie wielu rodzajów raka.
Mężczyznom powyżej 50. roku życia zalecane jest regularnie (raz na rok) badanie na poziom PSA (Prostate-Specific Antigen) we krwi, które pomaga we wczesnym wykrywaniu raka prostaty. Kolejne badanie to kolonoskopia - badanie jelita, którą zaleca się wykonywać przynajmniej raz na dekadę. Poza tym raz na 2–3 lata należy udać się na badanie jąder do specjalisty. Zaleca się też, aby kontrolować wszelkie zmiany na skórze i regularnie sprawdzać stan pieprzyków czy guzków.
U kobiet, USG piersi jest podstawowym badaniem w wykrywaniu wczesnych stadiów raka piersi. Zaleca się, aby panie w wieku 50-69 lat przeprowadzały to badanie co dwa lata. Kobiety zagrożone (np. z rodzinną historią raka piersi) powinny rozpocząć monitorowanie wcześniej i wykonywać je częściej .
Kolejne badania to cytologia, czyli badanie komórek szyjki macicy oraz kolonoskopia, pozwalająca na wczesne wykrycie raka jelita grubego. Kobiety powyżej 50. roku życia powinny poddawać się temu badaniu co 10 lat .
Profilaktycznie dobrze zadbać o zdrową dietę i o ograniczenie spożycia alkoholu. Nie powinniśmy palić papierosów za to wprowadzić do naszego życia regularną aktywność fizyczną.
Ochrona przed promieniowaniem UV jest ważna dla profilaktyki nowotworu skóry, w tym groźnego czerniaka. Nie chodzi tu tylko o nakładanie kremów z filtrem a o unikanie długotrwałej ekspozycji na słońce.
Byliście świadkami zdarzenia w naszym regionie? Czekamy na Wasze sygnały i informacje. Można kontaktować się z nami za pośrednictwem strony facebookowej, strony na X i mailowo: [email protected]. Dyżurujemy także pod numerem telefonu 729 715 670.
