Czy Polacy lubią piesze wędrówki? Czy wiedzą, jakie funkcje pełni szlak turystyczny? Czy znają zasady poruszania się po nich? Gdzie planują spędzić wakacyjny wypoczynek? Na te i wiele innych pytań odpowiada raport sporządzony w ramach VI edycji programu „Po stronie natury”. Z przeprowadzonego badania wynika, że mieszkańcy województwa pomorskiego najczęściej korzystają ze szlaków turystycznych z rodziną – tak deklaruje aż 81% spacerowiczów z tego regionu.
**Góry i lasy **
Celem badania, przeprowadzonego we współpracy z domem badawczym GFK Polonia, była analiza zachowań, postaw i wiedzy ekologicznej Polaków związanych z pieszymi wędrówkami po szlakach turystycznych. Z sondażu wyłania się obraz Polaka-wędrowca, który chętnie bywa na górskich szlakach, a wycieczkę do lasu przedkłada nad inne atrakcje1. Prawie trzy czwarte uczestników badania (73%) uważa, że wycieczki szlakami turystycznymi gwarantują odwiedzenie ciekawych przyrodniczo miejsc. Niemal połowa respondentów (44%) była w lesie lub w górach w ciągu ostatniego miesiąca. Co trzeci badany deklaruje odbywanie takich wycieczek co najmniej raz na trzy miesiące.
Czy mieszkańcy województwa pomorskiego znają funkcje szlaków turystycznych?
Z przeprowadzonego badania wynika, że większość mieszkańców województwa pomorskiego potrafi prawidłowo wskazać role, jakie pełnią szlaki. Prawie trzy czwarte badanych (72%) dostrzega, że szlaki turystyczne umożliwiają bezpieczne i odpowiedzialne obcowanie z naturą. Prawie dwie trzecie poprawnie przypisuje szlakom funkcję katalizującą ruch turystyczny i ułatwianie świadomego poznania przyrody. 63% osób zauważa natomiast, że szlaki pomagają chronić środowisko naturalne.
82% mieszkańców tego regionu, którzy wzięli udział w badaniu, jest świadomych, że w ich województwie znajdują się szlaki turystyczne. Pozostali nie wiedzą o trasach turystycznych (17%) lub uważają, że ich w ogóle nie ma (1%). Ponadto 44% badanych potrafi wymienić co najmniej jeden szlak.
Z badania wynika, że województwa pomorskiego lubią leśne wędrówki i chętnie korzystają ze szlaków turystycznych. W ciągu ostatnich 3 miesięcy ponad dwie trzecie respondentów (70%) wędrowało po lasach. Spacerowicze z tego regionu najczęściej korzystają ze szlaków turystycznych z rodziną (81%) lub z przyjaciółmi i znajomymi (47%). Blisko połowa (47%) planuje skorzystać ze szlaków turystycznych w czasie tegorocznych wakacji. Ponad połowa (58%) badanych osób, ceniąc sobie poczucie bezpieczeństwa, woli wędrować specjalnie wyznaczonymi trasami niż nieznanymi ścieżkami, a aż 77% twierdzi, że wędrowanie szlakiem turystycznym gwarantuje zobaczenie ciekawych, atrakcyjnych przyrodniczo miejsc.
Czy potrafią odpowiednio przygotować się do pieszej wędrówki?
Jak wynika z badania Polacy z województwa pomorskiego potrafią odpowiednio przygotować się do takich wypraw – aż 82% wie, że należy spodziewać się nagłych zmian pogody, 68% deklaruje, że dokładnie planuje wędrówki i przed wyruszeniem zaopatruje się w mapę. Ponadto trzy czwarte wszystkich ankietowanych Polaków zdaje sobie sprawę, że szlak turystyczny jest wyposażony w oznaczenia umożliwiające jego przejście osobom o różnym stopniu doświadczenia i umiejętności. Jednak aż 67% ankietowanych z regionu pomorskiego żywi błędne przekonanie, że kolory wyznaczonych tras oznaczają ich trudność.
Jak mówi Jerzy Kapłon, z Centralnego Ośrodka Turystyki Górskiej PTTK: Odwiedzając górskie szlaki, widzimy coraz więcej amatorów tego typu wypoczynku. Niestety osoby, które dopiero rozpoczynają swoją przygodę z pieszymi wędrówkami uważają, że oznaczenia szlaków wskazują na poziom trudność danej trasy. Nic bardziej mylnego. W polskich lasach i górach jest pięć kolorów szlaków turystycznych: niebieski wskazuje na długie, dalekosiężne szlaki, czerwony odnosi się do głównych, najbardziej charakterystycznych tras, czarny informuje o krótkim szlaku lub końcowym podejściu, zielony prowadzi do ciekawych turystycznie miejsc, kolor żółty łączy ze sobą inne szlaki, a czasem jest szlakiem dojściowy, czyli prowadzi do konkretnego celu w pobliżu innego szlaku.
Czy Polacy zawsze są po stronie natury?
Zachowanie człowieka bezpośrednio wpływa na stan przyrody, zarówno w sposób pozytywny, jak i negatywny. Polacy nie zawsze wiedzą, jakie zachowania na szlaku i w lesie są właściwe. Zdecydowana większość potępia karmienie i niepokojenie dzikich zwierząt, spuszczanie psów ze smyczy, czy wyrzucanie resztek jedzenia. Wśród ankietowanych istnieje jednak niepewność odnośnie dozwolonych form korzystania z lasu. Nadal wiele osób ma wątpliwości, czy w lesie każda trasa jest odpowiednia do wędrówki z psem, jazdy rowerem lub wycieczki konnej. Ponadto około połowa badanych nie jest świadoma, że nie należy rozpalać ogniska w odległości mniejszej niż 100 m od lasu, czy też piknikować, a przede wszystkim hałasować na terenie parków narodowych. Szczególnie świadomi podstawowych zasad obowiązujących na szlakach turystycznych i w lasach są ankietowani w wieku między 45 a 55 rokiem życia. Najmłodsza grupa (25-34 lata) przejawia o wiele większą wyrozumiałość w kwestii nie przestrzegania reguł obowiązujących podczas pieszych wędrówek.
Wspólnymi siłami zdziałamy więcej
Organizatorzy programu „Po stronie natury” zachęcają wszystkich Polaków do spędzania wolnego czasu na łonie natury. W ramach bieżącej edycji programu odnawianych jest ponad 300 kilometrów szlaków turystycznych w Beskidzie Żywieckim, Śląskim i Małym. Szlaki pełnią ważną rolę ekologiczną, ułatwiają świadome poznanie i uczenie się przyrody, a przede wszystkim pozwalają na odpowiedzialne obcowanie z naturą. Polacy są entuzjastycznie nastawieni do akcji ekologicznych, mających na celu ochronę otaczającej nas przyrody.