Osłona transportu morskiego przed atakami okrętu podwodnego i lotnictwa – to jedno z głównych zadań okrętów Marynarki Wojennej podczas kończących się dzisiaj (piątek, 22 marca) ćwiczeń morskich na Bałtyku. Okrętem flagowym manewrów była fregata rakietowa ORP „Gen. T. Kościuszko”. Ćwiczenia rozpoczęły się w poniedziałek, 18 marca. Wzięło w nich udział pięć okrętów oraz lotnictwo morskie.
W interesie każdego państwa z dostępem do morza leży bezpieczeństwo dostaw surowców, wsparcia bojowego czy pomocy humanitarnej dostarczanej drogą morską. Od tego zależy bezpieczeństwo ekonomiczne, zdolności obronne oraz efektywność pomocy dla własnej ludności w sytuacjach kryzysowych.
Jednym z największych zagrożeń dla bezpieczeństwa transportu morskiego są okręty podwodne, które są trudne do wykrycia, a jednocześnie przenoszą dużą ilość uzbrojenia. Duże zagrożenie stwarza także lotnictwo. W sytuacjach kryzysowych oraz podczas działań bojowych, jednostki transportowe muszą się zatem poruszać pod osłoną okrętów, które dysponują systemami i uzbrojeniem pozwalającym efektywnie przeciwdziałać atakom okrętu podwodnego oraz systemami i uzbrojeniem przeciwlotniczym. Taki właśnie scenariusz ćwiczony był podczas zakończonych dzisiaj manewrów okrętów Marynarki Wojennej (3 Flotylla Okrętów) i lotnictwa morskiego (Brygada Lotnictwa MW).
W ćwiczeniu udział wzięły siły okrętowe w składzie: fregata rakietowa ORP „Gen. T. Kościuszko”, okręt rakietowy ORP „Piorun”, okręt ratowniczy ORP „Lech” oraz zbiornikowiec ORP „Bałtyk”. Siły lotnictwa morskiego w tym ćwiczeniu to śmigłowiec zwalczania okrętów podwodnych SH-2G oraz samolot patrolowy „Bryza”.
Główny ciężar osłony transportu morskiego spoczywał na fregacie rakietowej ORP „Gen. T. Kościuszko”, która (podobnie jak „Pułaski”) dysponuje najsilniejszym w polskiej flocie wyposażeniem i uzbrojeniem do walki z okrętami podwodnymi i lotnictwem. Są to m.in. systemy wykrywania i zwalczania okrętów podwodnych (torpedy nowej generacji MU-90 i śmigłowiec SH-2G), rakiety przeciwlotnicze SM-1 oraz artyleria okrętowa. Okręt ten dysponuje także systemem „wyciszania”, który utrudnia wykrycie go przez wrogie okręty podwodne oraz systemami obrony przed atakiem rakietowym. Posiada radary do wykrywania celów powietrznych w odległości 500 km, a także systemy do współpracy z samolotami wczesnego wykrywania typu AWACS. Podczas ćwiczeń fregata współpracowała z okrętem rakietowym ORP „Piorun” w zakresie monitoringu sytuacji nawodnej i powietrznej. Te dwa okręty osłaniały także działania okrętu ratowniczego ORP „Lech” i zbiornikowca ORP „Bałtyk”, który służy do zaopatrywania jednostek bojowych na morzu, bez konieczności wchodzenia do portu.
Ćwiczenia tego typu to stały element systemu szkolenia załóg okrętów oraz lotnictwa Marynarki Wojennej. Odbywają się one w ramach działań tzw. okrętowych grup zadaniowych, w skład których wchodzą jednostki różnych klas i przeznaczenia. Ćwiczenia o takim charakterze są także kluczowe dla tworzenia atmosfery bezpieczeństwa na morzu koniecznej dla niezakłóconego rozwoju transportu i handlu morskiego.
Dziennie na Bałtyku przebywa od 2 do 3 tysięcy jednostek. Prowadzona jest wymiana handlowa, transfer surowców oraz ruch pasażerski. W polskich portach przeładowywanych jest średnio ok. 60 milionów ton ładunków rocznie. Tylko jeden kontenerowiec jest w stanie dostarczyć jednorazowo już ponad 15 tysięcy kontenerów, a na jednym wycieczkowcu może być ponad 3 tysiące pasażerów To tylko wybrane przykłady rosnącego znaczenia transportu morskiego. Z powyższej sytuacji w dużej mierze wynikają scenariusze ćwiczeń Marynarki Wojennej, które skupiają się m.in. na operacjach związanych z osłoną i obroną morskich szlaków komunikacyjnych, utrzymaniem panowania na morzu i niedopuszczeniem do blokady morskiej kraju, która oznaczałaby odcięcie od źródeł zaopatrywania. Dużo ćwiczeń obejmuje zatem działania okrętów i lotnictwa morskiego na rzecz osłony transportu morskiego i bezpieczeństwa żeglugi. Chodzi głównie o przeciwdziałanie atakom z wody i powietrza oraz atakom okrętów podwodnych. Prowadzone są działania przeciwminowe, antyterrorystyczne, antypirackie, a także operacje stabilizacyjne, wymuszania pokoju i humanitarne.
