Po wielomiesięcznych analizach, zbieraniu opinii mieszkańców, rad dzielnic oraz zarządców nieruchomości Prezydent Miasta Gdyni przedstawił propozycję zasad naliczania opłat za odpady. W Gdyni, zgodnie z tym rozwiązaniem, miałaby obowiązywać metoda ryczałtowa (od gospodarstwa domowego), uwzględniająca jednak powierzchnię mieszkalną, obniżająca opłatę dla małych mieszkań. Decyzję podejmie Rada Miasta po publikacji w Dzienniku Ustaw znowelizowanej ustawy.
Przedstawiona w listopadzie 2012 r. wcześniejsza propozycja gdyńskiego samorządu zakładała, że każde gospodarstwo domowe w Gdyni płaciłoby 35 zł. Zasada ta była krytykowana za to, że osoby samotne, produkujące mniej śmieci, będą płacić tyle samo co gospodarstwa wieloosobowe. Wówczas jednak obowiązująca ustawa nie dawała wielkiego pola manewru samorządowcom, którzy mogli wybierać tylko spośród czterech ściśle określonych przez Sejm metod. Wspomniana nowelizacja ustawy umożliwi samorządom zastosowanie bardziej elastycznych rozwiązań.
Naliczanie opłat od gospodarstwa domowego, ale zróżnicowanych ze względu na zajmowaną powierzchnię ma następujące zalety:
Sprawiedliwość rozumianą jako gwarancję objęcia systemem wszystkich wytwórców odpadów, co eliminować będzie nielegalne sposoby pozbywania się odpadów (wyrzucanie do koszy przyulicznych, do lasu czy przydrożnych rowów, tworzenie dzikich wysypisk). Z analiz prowadzonych przez Ministerstwo Środowiska wynika, że obecnie 30% mieszkańców nie płaci za zagospodarowanie swoich odpadów. Nowy system będzie powszechny - wszyscy mieszkańcy uiszczać będą opłatę za produkowane śmieci;
Prostotę wprowadzania systemu, niezmienność treści deklaracji o wysokości opłaty za zagospodarowanie odpadów i łatwość wyliczenia obowiązującej opłaty. Przekładać się to będzie na ograniczenie obciążenia mieszkańców i zarządców budynków - jednorazowe złożenie deklaracji bez konieczności składania częstych korekt;
Niski koszt - ograniczanie kosztów administracyjnych, które są wliczone do opłaty ponoszonej przez mieszkańców, gdyż badanie zgodności treści deklaracji ze stanem faktycznym jest proste i nie wymaga zatrudniania dużej liczby urzędników. Dzięki temu opłata uiszczana przez mieszkańców, będzie tylko w niewielkim stopniu odbiegała od dotychczasowych kosztów.
Należy dodać, że do powierzchni gospodarstwa nie są wliczane pomieszczenia przynależne (garaże, komórki, lokatorskie, piwnice).
W Gdyni założono, że świadomość mieszkańców oraz realizowane akcje informacyjne będą prowadziły do powszechnej segregacji odpadów, dzięki czemu mieszkańcy poniosą niższe koszty. Jeżeli odpady będą zbierane w sposób selektywny, stawki opłaty wyniosą:
19 zł od gospodarstwa domowego zajmującego lokal mieszkalny o powierzchni nieprzekraczającej 40 m2;
32 zł od gospodarstwa domowego zajmującego lokal mieszkalny o powierzchni przekraczającej 40 m2, jednak nie większej niż 80 m2;
Zaproponowane stawki są zbliżone do wysokości dotychczasowych opłat za odbiór odpadów komunalnych. Przyjęto założenie, że większość osób samotnych lub dwuosobowych rodzin mieszka w niewielkich lokalach, dla których przewidziano stawkę poniżej 20 zł na miesiąc. Większość gdynian, zajmujących większe mieszkania, zapłaci stawkę 32 zł miesięcznie, zaś posiadacze apartamentów i domów - 39 zł, co jest zbliżone do obecnych rynkowych stawek, które płacą właściciele domków jednorodzinnych za wywóz odpadów 2 razy w miesiącu. Należy jednak zaznaczyć, że standard usługi dla nich wzrośnie - odpady zmieszane będą odbierane raz na tydzień.
Osoby, które nie zdecydują się na segregowanie odpadów, muszą się liczyć z wyższą opłatą, która wyniesie dla nich:
28 zł od gospodarstwa domowego zajmującego lokal mieszkalny o powierzchni nie przekraczającej 40 m2;
48 zł od gospodarstwa domowego zajmującego lokal mieszkalny o powierzchni przekraczającej 40 m2, jednak nie większej niż 80 m2;
58 zł od gospodarstwa domowego zajmującego lokal mieszkalny o powierzchni przekraczającej 80 m2.
Przygotowana uchwała zakłada jednak, że taka sytuacja będzie miała miejsce rzadko i że znakomita większość gdynian zdecyduje się na segregowania odpadów.
Gdyńscy radni planują podjąć uchwałę pozwalającą przyjąć do realizacji opisane rozwiązania już podczas najbliższej sesji, która odbędzie się 27 lutego br. Po podjęciu uchwały przez Radę Miasta, obowiązkiem właścicieli domów jednorodzinnych, a także, w imieniu swoich mieszkańców, zarządców wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych będzie złożenie deklaracji w sprawie wyboru jednej z trzech stawek opłat.
Nowy system wejdzie w życie 1 lipca 2013 r., dlatego ważne jest, dla uniknięcia podwójnej opłaty, odpowiednio wcześniejsze wypowiedzenie umów firmom, które odbierają odpady.