23.11.2012 18:00 0

75 lat ORP „Błyskawica”

25 listopada 1937 roku, w mieście Cowes w Wielkiej Brytanii, podniesiona została biało-czerwona bandera na jednym z najnowocześniejszych na świecie niszczycieli. Otrzymał on imię ORP „Błyskawica” i wszedł w skład Polskiej Marynarki Wojennej. W najbliższą niedzielę mija dokładnie 75 lat od tego historycznego wydarzenia.

Uroczystości rozpoczną się już w sobotę, 24 listopada. O godzinie 08:30 na pokładzie okrętu-jubilata, w Salonie Kaprów, odbędzie się sesja historyczna poświecona dziejom ORP „Błyskawica”. Prelegenci zaprezentują między innymi opracowania o historii okrętu, jego służby podczas działań w II wojnie światowej oraz najważniejszych dokonań załogi.

Główne obchody rocznicowe pierwszego podniesienia bandery na ORP „Błyskawica\" rozpoczną się w niedzielę, 25 listopada, o godzinie 08:00. Zgodnie z marynarską tradycją załoga okrętu podniesie wielką galę banderową. O godzinie 12:00, w asyście honorowej Kompanii i Orkiestry Reprezentacyjnej Marynarki Wojennej, rozpoczną uroczystości w centrum Gdyni przy Nabrzeżu Pomorskim, w miejscu cumowania okrętu-muzeum. Podczas obchodów bandera ORP „Błyskawica” zostanie udekorowana medalem „Pro Memoria”, odsłonięta zostanie tablica upamiętniająca 75-lecie służby okrętu, a z pokładu okrętu oddany zostanie świąteczny salut armatni złożony z 7 wystrzałów. Będzie można także zobaczyć pokaz musztry paradnej w wykonaniu Kompanii Reprezentacyjnej MW przy akompaniamencie Orkiestry Reprezentacyjnej MW.

W uroczystościach weźmie udział Kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Ciechanowski, dowódca Marynarki Wojennej admirał floty Tomasz Mathea, przedstawiciele miasta Gdyni i Cowes, byli i obecni marynarze ORP „Błyskawica” oraz ich rodziny.

Okręt wybudowany został w brytyjskiej stoczni J. Samuel White & Co. w Cowes na wyspie Wight. Stępki położono w 1935 roku. Podczas tej ceremonii ambasador RP w Londynie, hrabia Edward Raczyński, wypowiedział znamienne słowa: \"Polska jest jak wielkie drzewo, którego korona tkwi w Karpatach, ośrodkiem pnia jest Wisła, a korzenie tkwią mocno w Bałtyku. Gdyby odciąć dostęp do morza – drzewo uschłoby, pozbawione korzeni. Dlatego morze to jest źródłem egzystencji Polski, a jej flota bynajmniej nie jest narzędziem wojny, ale z jednej strony strażniczką wolności morskiej, z drugiej – współpracowniczką innych marynarek na niwie utrzymania pokoju, jak zorganizowana i oparta na prawie siła.\"

Okręt wszedł do służby 25 listopada 1937 roku. W przededniu wojny wraz z dwoma innymi niszczycielami, w ramach realizacji planu „Peking” opuścił port gdyński i skierował się do Wielkiej Brytanii. Tak rozpoczęły się dla niego zmagania wojenne. W czasie wojny niszczyciel ORP „Błyskawica" przepłynął 150 tysięcy mil morskich, eskortował 83 konwoje, uczestniczył w 108 patrolach i operacjach morskich, brał udział w zniszczeniu dwóch i uszkodzeniu sześciu okrętów nawodnych oraz zniszczeniu dwóch statków handlowych przeciwnika, uszkodził trzy okręty podwodne i zestrzelił 4 samoloty na pewno i 2 prawdopodobnie. Trzykrotnie uległ uszkodzeniom podczas wypełniania zadań bojowych.

W uznaniu swych wojennych zasług ORP „Błyskawica" został odznaczony Orderem Virtuti Militari. Po zakończeniu wojny okręt powrócił do Gdyni. Przez dwadzieścia lat eksploatowany był jako klasyczny niszczyciel. Od 1976 roku jest okrętem-muzeum, który rocznie odwiedza kilkadziesiąt tysięcy turystów z Polski i zagranicy. Okręt cumuje przy skwerze Kościuszki w Gdyni. Jest już tradycją, że na jego pokładzie odbywają się najważniejsze uroczystości i ceremonie. Jest to najstarszy na świecie okręt tej klasy i jeden z niewielu zachowanych okrętów, które brały czynny udział w II wojnie światowej. W 2007 roku okręt został wyróżniony nagrodą International Maritime Heritage Award, co oznacza, że wszedł on do międzynarodowego grona okrętów, które wniosły największy wkład w historię świata i zostały zachowane dla kolejnych pokoleń.


Czytaj również:

Trwa Wczytywanie...