Niebawem rozpoczną się zakupy ryb na Święta Bożego Narodzenia, w tym żywych karpi oferowanym do sprzedaży detalicznej. Do straży miejskiej rozdzwonią się telefony, że ryby traktowane są w sposób niehumanitarny, mają za mało wody, powietrza itp. Zrodzą się też pytania o warunki w jakich ma się odbywać sprzedaż żywych karpi i ich ogłuszanie, czy uśmiercanie na życzenie klienta.
Wiadomo, że w wielu domach tradycją stało się, że karp na Święta Bożego Narodzenia musi być zakupiony żywy. Przez kilka dni trzymany jest w łazienkowej wannie lub innym kuble, a tuż przed pieczeniem uśmiercany i to zawsze nie w sposób fachowy. Wielu nie wie jak rybę uśmiercić i się nad nią pastwią. W niektórzy są przekonani, że uśmiercony tuż przed samym smażeniem karp lepiej smakuje, bo w wodzie oczyści się z mułu. Inni mają jeszcze inne przekonania, a do tego dochodzą wierzenia i zabobony- całkiem niepotrzebnie. Straż Miejska radzi, aby ogłuszenia, uśmiercenia karpia i odgławiania dokonał wyspecjalizowany sprzedawca. Jeśli już ktoś decyduje się na zakup świeżego karpia, to niech zabezpieczy mu do czasu uśmiercenia odpowiednie warunki, w tym wodę, a nie przenosi żywych ryb w suchej foliowej reklamówce.
W sprawie uśmiercania i przetrzymywania świeżych ryb, w tym głównie karpia do sprzedaży w handlu detalicznym mają zastosowanie ogólne przepisy o ochronie zwierząt. Ponadto do transportu ryb zastosowanie będą miały przepisy rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 6 października 2003r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobu transportu zwierząt (Dz. U. Nr 185, poz. 1809), a w szczególności § 3, 4 i 29 rozporządzenia. Przepisy te również nie regulują w sposób szczegółowy warunków transportu ryb. Na podstawie wspomnianych przepisów można jednak sformułować kilka zasad odnoszących się do sposobu postępowania z żywymi rybami będącymi przedmiotem sprzedaży detalicznej, w czasie ich transportu oraz uśmiercania. Gdy chodzi o uśmiercanie ryb, to może mieć miejsce wyłącznie w przypadkach określonych w art. 33 ust. 1 ustawy. W szczególności zwierzęta mogą być uśmiercane, jeśli jest to uzasadnione potrzebą gospodarczą. W przedmiotowej sprawie przez potrzebę gospodarczą należy rozumieć również potrzebę polegającą na pozyskaniu jadalnych części tych zwierząt w celu ich spożycia przez ludzi. Ponadto, uśmiercanie ryb powinno odbywać się w sposób humanitarny, polegający na zadawaniu przy tym minimum cierpienia fizycznego i psychicznego (art. 33 ust. 1 a Ustawy). W tym zakresie możliwe jest odpowiednie zastosowanie par. 15 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia ministra rolnictwa i rozwoju wsi z dnia 9 września 1004 w sprawie kwalifikacji osób uprawnionych do zawodowego uboju oraz warunków i metod uboju i uśmiercania zwierząt (Dz.U. nr 205 poz. 2102). Przepis ten pozwala na uśmiercenie ryb używanych w procedurach doświadczalnych poprzez uderzenie w głowę powodujące utratę świadomości w połączeniu ze skrwawieniem lub zniszczeniem mózgu. Jest to jedyna humanitarna metoda uśmiercenia ryb wskazana w przepisach powszechnie obowiązujących, która może mieć zastosowanie dla ryb uśmiercanych w punktach sprzedaży detalicznej.
Zabronione jest uśmiercanie zwierząt kręgowych, a więc również ryb, przy udziale dzieci lub w ich obecności (art. 34 ust. 4 pkt 2 ustawy). Jest to zakaz bezwzględny, zagrożony sankcją karną z art. 35 ustawy. Nie obowiązuje natomiast zakaz uśmiercania ryb w określonych miejscach. Jeśli chodzi o uśmiercanie karpia w punktach sprzedaży detalicznej brak jest regulacji prawnej w tym zakresie. Jednakże Główny Inspektorat Weterynarii, mając na uwadze przepisy dotyczące humanitarnego traktowania i uśmiercania zwierząt, zaleca, aby miejsce uśmiercania ryb było wydzielone np. za parawanem, przenośną ścianką lub innymi elementami konstrukcji sklepu, tak, aby uśmiercanie nie odbywało się przy udziale dzieci, lub ich obecności. Takie miejsce powinno spełniać wszelkie wymogi weterynaryjno sanitarne. Jeżeli przewiduje się, iż po zabiciu karpia pracownik będzie przeprowadzał również jego odgławianie i – lub patroszenie, konieczne jest, aby w miejscu wykonywania tych czynności znajdował się pojemnik na produkty uboczne oznaczony w sposób zgodnie zobowiązującymi przepisami. Takie jest też oficjalne stanowisko Głównego Lekarza Weterynarii.
