Na czym polega zapłodnienie in vitro?

In vitro to zaawansowana metoda leczenia niepłodności. Jest szansą na posiadanie dzieci również dla par, u których nie poznano przyczyn trudności z uzyskaniem ciąży. Na czym dokładnie polega IVF, w jakich sytuacjach stosuje się tę metodę i gdzie się zgłosić, aby uzyskać pomoc?

Co to jest in vitro?

IVF (in vitro fertiliziation) to inaczej zapłodnienie pozaustrojowe. Metoda ta jest uznana za najskuteczniejszą spośród wszystkich metod leczenia niepłodności. W przebiegu in vitro gamety (komórka jajowa i plemnik) zostają połączone w laboratorium. W pewnym uproszczeniu cała procedura składa się z kilku zasadniczych etapów:

• Hormonalna stymulacja owulacji – pozwala uzyskać więcej pęcherzyków jajnikowych (a następnie dojrzałych komórek jajowych), niż ma to miejsce podczas naturalnego cyklu.

• Punkcja jajników – pobranie komórek jajowych; małoinwazyjny, krótkotrwały zabieg, przeprowadzony pod kontrolą USG. Równolegle partner kobiety oddaje nasienie (jeśli to on jest dawcą).

• Połączenie gamet w laboratorium i transfer zarodka – pobrana komórka jajowa zostaje połączona z plemnikiem. Powstaje zarodek, który następnie transferuje się do jamy macicy (drogą dopochwową), między 2 a 5 dniem od zapłodnienia.

Różne warianty zapłodnienia in vitro – IVF, ICSI, IMSI

W zależności od przyczyn niepłodności stosuje się różne procedury połączenia gamet przy zabiegu in vitro. Pary mogą spotkać się z takimi pojęciami jak IVF, ICSI, czy IMSI.

IVF – co to za skrót? Przez IVF (in vitro fertilization) rozumiemy taką metodę połączenia gamet, w której plemniki i komórka jajowa (lub kilka komórek) zostają umieszczone w jednej szalce – gamety mogą zatem połączyć się naturalnie (możliwa jest samodzielna penetracja komórki jajowej przez plemniki).

Najczęściej stosuje się jednak modyfikację in vitro, czyli zapłodnienie przy wykorzystaniu technik mikromanipulacji (mechanicznego wprowadzenia plemnika do komórki jajowej, ICSI). Metoda powyższa zrewolucjonizowała leczenie niepłodności męskiej, gdyż stosowana jest zawsze w sytuacji, gdy mamy do czynienia z nasieniem niskiej jakości (wtedy z nasienia selekcjonowany jest plemnik o prawidłowej budowie).

Modyfikacją ICSI jest metoda IMSII. Metoda ta przebiega tak samo jak metoda ICSI, a różnica polega na morfologicznej selekcji plemników – iniekcję poprzedza bardzo szczegółowa analiza morfologii męskich komórek rozrodczych, z wykorzystaniem specjalnego mikroskopu i bardzo dużego powiększenia.

Niektóre nowoczesne ośrodki, takie jak klinka leczenia niepłodności klinka leczenia niepłodności Gameta w Gdyni, Bydgoszczy, Warszawie, Kielcach i Łodzi, oferują także inne, bardzo zaawansowane metody łączenia gamet. Przykładem jest metoda HBA-IMSI, która zakłada dwustopniową selekcję plemnika.

Jakie są wskazania do in vitro?

To, jaka forma in vitro zostanie zastosowana, jest zawsze kwestią indywidualną i zależy od wielu czynników. Najczęstsze wskazania do przeprowadzenia zabiegu to:

• niepłodność idiopatyczna, czyli taka, której przyczyn nie udało się ustalić,

• czynnik jajowodowy (upośledzenie funkcji tych narządów, występowanie zrostów)

• endometrioza (również poza jajnikami),

• nieprawidłowe parametry nasienia mężczyzny (np. zbyt mała liczba plemników w nasieniu, ograniczona ruchliwość),

• nosicielstwo chorób genetycznych (wtedy możliwe jest wykorzystanie komórki jajowej lub plemnika dawczyni/dawcy),

• nosicielstwo HIV/HCV przez partnera w sytuacji, gdy kobieta nie jest zarażona.

Jak powiedzieliśmy, leczenie niepłodności jest kwestią bardzo indywidualną i decyzję o kwalifikacji do leczenia metodą in vitro podejmuje każdorazowo lekarz prowadzący.