Dżem

Dżem to legenda polskiej sceny bluesowej, kultowy zespół mający od wielu lat wiernych i oddanych fanów. Powstał w 1973 roku, kiedy Beno i Adam Otrębowie, Paweł Berger i Aleksander Wojtasiak założyli grupę o nieoficjalnej nazwie Jam. W grudniu dołączył do nich grający na harmonijce ustnej wokalista - Ryszard Riedel.

Polska nazwa Dżem powstała przypadkiem w 1974 roku, napisana tak przez organizatora jednego z koncertów. W 1978 roku do zespołu dołączył gitarzysta Jerzy Styczyński. Pierwsze autorskie kompozycje Dżemu - autorstwa Ryśka Riedla i Leszka Falińskiego - powstały pod koniec lat 70. Riedel i Faliński dążyli także do występu grupy na festiwalu w Jarocinie w 1980 roku. I to właśnie dzięki Jarocinowi Dżem poznała cała Polska. Jarociński festiwal stał się ich przepustką do sławy.

W 1981 roku zespół grał na wielu festiwalach i przeglądach - w Jarocinie już jako gwiazda, na Rawie Blues, w czasie Folk - Blues Meeting, Rock na Wyspie, czy Rockowiska. Dżem zaczął także nagrywać. Podczas sesji dla Polskiego Radia zarejestrowano piosenkę "Paw" - pierwszy przebój grupy oraz "Whisky" - chyba największy hit zespołu, który stał się już legendą. Singiel ukazał się roku 1982, ale kolejny "Dzień, w którym pękło niebo" / "Wokół sami lunatycy" dopiero dwa lata później. W tym czasie menadżerem zespołu został Marcin Jacobson i grupa w końcu rozpoczęła pracę nad debiutancką płytą.

Najpierw ukazała się kaseta "Dżem" nagrana na żywo w czasie Famy w Świnoujściu (później wznowiona jako "Dzień, w którym pękło niebo"), która wielkie wrażenie robiła już samą swą obecnością. Natomiast wydany niebawem album "Cegła" przeszedł do historii polskiego bluesa i rocka. Jednocześnie stał się największym bestsellerem Dżemu.

W 1986 roku fragment występu grupy w Jarocinie został utrwalony w filmie "My Blood, Your Blood". Ukazała się także płyta "Absolutely Live" - zapis koncertu w krakowskim Teatrze STU.

Niestety w tamtym okresie wokalista zespołu popadł w narkotyki. Z tego powodu opuszczał próby i w 1987 roku zespół często występował bez Riedla, za to z Ireneuszem Dudkiem, Moniką Adamowską, a przede wszystkim z Tadeuszem Nalepą. Jednak pomimo tych problemów w latach 1987 i 88 ukazały się dwie płyty Dżemu z Ryśkiem - "Zemsta nietoperzy" i "Tzw. przeboje - całkiem Live".

W 1989 roku ukazała się kolejna niezwykle ważna płyta - "Najemnik". Znalazły się tam klasyczne już utwory "Modlitwa III" i "Wehikuł Czasu". W czerwcu, w katowickim Spodku odbył się wielki koncert urodzinowy Dżemu. Jednocześnie z grupą rozstał się Marcin Jacobson, którego zastąpił Leszek Martinek.

W 1991 roku ukazał się album "Detox", gdzie znalazł się między innymi dramatyczny "List do M.", "Sen o Victorii" i "Jak malowany ptak". W tym samym czasie ukazała się płyta "The Singles", która stanowiła zbiór nagrań ze wszystkich małych płyt.

30 lipca 1994 roku zmarł charyzmatyczny frontman Dżemu - Ryszard Riedel. W rocznicę jego śmierci w Spodku zorganizowano wielki koncert poświęcony jego pamięci, w którym udział wzięły największe gwiazdy polskiej scen - między innymi Czesław Niemen, Wojciech Waglewski, Martyna Jakubowicz (która występowała później przez kilka miesięcy z Dżemem), Krystyna Prońko, czy Ziyo. Koncert został udokumentowany 3-płytowym albumem "List do R. na 14 głosów".

Śmierć Ryśka nie przerwała istnienia grupy. Dżem z nowym, wyłonionym w konkursie wokalistą Jackiem Dewódzkim, pozostał wierny swojemu stylowi. Niebawem powstał album "Kilka zdartych płyt", a w 1997 kolejny, zatytułowany "Pod wiatr". Dewódzki nagrał z Dżemem krążek "Być albo mieć" w 2000 roku, z którego pochodzi przebój grupy - "To ja, złodziej".

W lutym 2001 roku od grupy odszedł Jacek Dewódzki, którego - w roli frontmana - zastąpił Maciej Balcar. Wraz z Dżemem zarejestrował on w 2004 roku krążek "2004" - autorem większości tekstów z płyty został sam wokalista. Na "2004" znalazł się hit grupy, "Do kołyski".

27 stycznia 2005 roku, w wypadku samochodowym zginął jeden z założycieli grupy - Paweł Berger. Rok po tym tragicznym zdarzeniu, w Domu Muzyki i Tańca w Zabrzu, odbył się specjalny koncert poświęcony pamięci Pawła Bergera. W czasie występu, obok muzyków zespołu, na scenie pojawili się tacy mistrzowie jak Wojciech Karolak, bracia Józef i Jan Skrzekowie, Rafał Rękosiewicz i Krzysztof Głuch. Muzykom towarzyszyło też wielu wokalistów: Maciej Balcar, Jacek Dewódzki oraz syn legendarnego frontmana Dżemu, Sebastian Riedel. Fragmenty tego koncertu znalazły się na płycie "Pamięci Pawła Bergera", która ukazała się w styczniu 2007 roku.

W 2010 roku Dżem wydał kolejny krążek z Balcarem w roli wokalisty. "Muza", bo taki tytuł nosi album, dotarła do pierwszego miejsca listy sprzedaży 2010 w Polsce, zyskując przy tym status platynowej. Do płyty dołączono dvd zawierające zapis powstawania longplay'a oraz wywiady z muzykami Dżemu.

www.dżem.pl