Lany Poniedziałek to polski zwyczaj wywodzący się ze starosłowiańskich obrzędów na cześć wiosny. Tradycja obchodzona jest w drugi dzień Świąt Wielkanocnych. Natomiast na Kaszubach znany jest obrzęd dyngowania, czyli smaganie delikatnie gałązkami brzozy lub jałowca nóg dziewcząt.
Dawna tradycja pogańska nakazywała wzajemne polewanie się wodą oraz smaganie gałązkami wierzby, co miało symbolizować rytualne oczyszczenie z wszelkich duchowych win (tzw. „śmigus”).
Idea Lanego Poniedziałku sprowadzała się zatem do odrodzenia i pożegnania czasu stagnacji. Natomiast „Dyngus” praktykę wręczania podarków wędrownym „dziadom”, którzy w zamian za to powstrzymywali się od psotnych uczynków względem odwiedzanych gospodarzy. Oba te zwyczaje trwale się połączyły.
Śmigus-dyngus przetrwał również w epoce chrześcijaństwa, utożsamiono go bowiem z tradycją Poniedziałku Wielkanocnego. Komponentem związanym ze świętami wielkanocnymi była praktyka wzajemnego obdarowywania się pisankami, która zabezpieczała przed nieprzyjemnym oblaniem.
Na Kaszubach młodzi kawalerzy zakradali się do mieszkań dziewcząt i odprawiali rytuał "dyngowania", czyli smagali bose stopy uschniętymi gałązkami jałowca.
